Hoe kun je weten of een relatie genoeg kwaliteit heeft om een leven lang mee te gaan?
John en Julie Gottman gaan ze een stuk dieper in op de materie dan tijdens hun eerste lezing. Eerst zullen ze hun onderzoeksmethoden bespreken, waarbij onder meer het belang van de menselijke fysiologie voor een stabiele relatie aan bod zal komen. Verder zullen zij kort ingaan op de vraag wat de kenmerken zijn van een stabiele, gelukkige relatie. Een belangrijke rol daarbij speelt de verhouding tussen positieve en negatieve emoties tijdens conflicten, die zij benoemen als “De vier ruiters van de Apocalyps” en die een voorbode zijn van een verslechtering van de relatie. Besproken zal worden hoe paren op een constructieve wijze om kunnen gaan met deze bedreigingen voor de relatie. Met behulp van hun “Sound Relationship House” theorie (gezond relatiehuis, SRH) zullen zij demonstreren op welke wijze het door hen uitgevoerde onderzoek heeft geleid tot een nieuw model voor het begrijpen van relaties in het algemeen en de behandeling van problematische relaties in het bijzonder.
Bij het meest recente onderzoek dat de Gottmans hebben uitgevoerd is gebleken dat we met behulp van de SRH-theorie wel heel veel kunnen begrijpen van relaties, maar dat er toch nog een belangrijk stukje van de puzzel ontbrak. Deze ontbrekende bouwsteen hebben zij nu aan het licht gebracht en wetenschappelijk omschreven.
Het gaat om het belang van het creëren van vertrouwen en loyaliteit binnen een relatie, en de wijze waarop deze kwaliteiten kunnen worden bewerkstelligd tijdens de therapie.
De Gottmans zullen het begrip “trust metric” (niveau van vertrouwen) nader toelichten. Dit niveau van vertrouwen kan gemeten kan worden in elke interactie tussen de partners van een echtpaar. Ook kan in kaart worden gebracht hoe paren het niveau van vertrouwen vergroten of verkleinen. Met behulp van de theorie en vier studies die werden uitgevoerd wordt gedemonstreerd op welke wijze paren het wederzijds vertrouwen kunnen vergroten door middel van het proces van emotionele afstemming. Vervolgens wordt nader toegelicht waarom een gebrek aan vertrouwen leidt tot het verschijnen van de Vier Ruiters van de Apocalyps: omdat negatief affect tijdens conflicten een “vrijwel onontkoombare Markov-toestand” oproept (het is gemakkelijk om in deze gemoedstoestand terecht te komen, maar zeer moeilijk om deze weer te verlaten). Vanuit deze toestand is het niet mogelijk om de band weer te herstellen.
Een belangrijk resultaat van hun recentelijk uitgevoerde onderzoek is dat wantrouwen op zichzelf niet voldoende is om ontrouw te verklaren. Daartoe wordt het begrip “betrayal metric" (niveau van verraad) ingevoerd. Dit begrip wordt verklaard in termen van de opbrengst van een nulsomspel (de winst van de ene partner is het verlies van de andere partner, en andersom). Verraad heeft zijn eigen dynamiek en zijn eigen ernstige gevolgen. Een van de meest opzienbarende resultaten van een langlopende studie (20 jaar) is dat de het niveau van verraad correleert met een significant eerder overlijden van mannelijke echtgenoten.
Vervolgens geven de Gottmans een beschrijving van de therapeutische behandeling van buitenechtelijke verhoudingen. Deze beschrijving is gebaseerd op het door hen uitgevoerde onderzoek en hun nieuwe therapiemodel, “Atonement-Attunement-Attachment” (verzoening-afstemming-hechting). De details van deze methode worden besproken, waarbij ook aan bod komt wat het krachtigste instrument is dat paren kunnen gebruiken om te komen tot herstel en heling. Ook wordt er een voorbeeld van een casus uit de praktijk besproken. Ten slotte zullen de Gottmans de letterlijke transcripties van een aantal dialogen tijdens een sessie bespreken, ter demonstratie van de manier waarop deze methoden in de praktijk kunnen worden gebruikt.
Leerdoelen van de lezing:
Na deelname zijn de deelnemers in staat om:
Lezing - powerpoint zaterdag 20 april
